Editörün Notu: Bu yazı doğruluk ve kapsam açısından 24 Eylül 2018 tarihinde güncellenmiştir. Orijinal olarak 14 Haziran 2017’de yayımlanmıştır
Birkaç gün önce, banyo tartısına çıktınız ve kilonuzun azaldığını görmek için can atıyordunuz. Hatta insanlar ne kadar güçlü ve fit göründüğünüz hakkında iltifat ediyordu.
6 aydır ortaya koyduğunuz çaba, haftalık diyet planı ve haftada üç kez yapılan HIIT egzersizleri sonunda meyvesini vermişti.
Ama bu hafta, tekrar tartıya çıktınız ve rakamlar geçen seferden daha yüksekti.
Vücut kitle indeksinizi kontrol ettiniz ve o da yüksekti! Ayrıca, karnınızda bir şişkinlik vardı! ok şaşırdınız ve ne olduğunu merak ettiniz
Tanıdık geliyor mu?
İster gelecek sezona hazırlanan profesyonel bir sporcu olun, ister sadece formda ve sağlıklı olmak isteyen spora yeni başlayan biri olun, vücut kompozisyonunuzun derinlemesine analizi, ilerlemenizi takip etmenize ve hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olmak için çok önemlidir.
Elbette, vücut kompozisyonu hedeflerinize ulaşmanıza yardımcı olacak sağlık ve fitness profeyonelleriyle düzenli olarak çalışmanın yerini hiçbir şey tutamaz. Ancak vücut analizi yaptırmanın ve vücut kompozisyonunuzu oluşturan farklı değişkenleri anlamanın pek çok avantajı vardır.
Öncelikle, daha geniş bir perspektiften tam olarak ne durumda olduğunuzu bilmenizi sağladığından, vücut kompozisyonu başarısını sürdürmeye daha nesnel bakmanıza (bu sayede kilonuzda dalgalanmalar olduğunda korkmanıza gerek yok!) yardımcı olabilir. Özetle, vücut kompozisyonunu oluşturan parçalar hakkında derin bilgiler edinerek büyük resmi görebilirsiniz.
İkinci olarak, daha ayrıntılı ve doğru bir görüş elde edip neyin işe yarayıp neyin yaramadığını karşılaştırabilirsiniz. Sonuç olarak, kas kütlesinin arttırılmasının mı yağ kütlesini azaltılmasının mı veya her ikisinin birlikte yapılmasının mı hedefinize yönelik doğru adımlar veya değişiklikler olacağını ve ne yapabileceğini tam olarak bileceksiniz.
Bölgesel Analiz Nedir?
Vücut kompozisyon analizi, yağ, kas, protein, mineraller ve vücut suyu dahil olmak üzere vücudunuzun tam olarak nelerden oluştuğunu tanımlamanın bir yöntemidir. Geleneksel BIA vücut kompozisyon analizötörlerinde, tüm vücut sadece bir bölüm veya silindir olarak analiz edilir. Bu tek silindirli yöntem, bir kullanıcı için vücut kompozisyonu verilerini belirlemek için kullanılan yalnızca bir empedans değeriyle sonuçlanmaktadır.
Ancak, vücudun her parçası farklı hacme sahip olduğundan, tek silindir yöntemi çarpık/hatalı veriler elde edilmesiyle sonuçlanır. Bölgesel Analiz ise normal tüm vücut analizine ek olarak segmentler halinde vücut kompozisyonu verileri sağlamaktadır.
Örneğin, InBody teknolojisi vücudu beş segmente veya “silindire” ayırır: iki kol, iki bacak ve gövde (boyun ile bacaklar arasındaki alan).
Bir birey, elbette vücut bölgeleri için teoride gelişmemiş/fazla gelişmiş ekstremitelere sahip olabilir. (Vücut yapısına bağlı olarak çok gelişmiş üst ekstremite veya çok gelişmiş sağ kol gibi). İyi haber, segmental analiz teknolojisi bu segmentleri tanımlamanıza ve hepsini karşılaştırıp dengeye ulaşmanıza olanak tanır.
Gösterilen: InBody 770 Vücut Kompozisyon Sonuç Kağıdı
InBody sonuç sayfasında, üstteki çubuk, belirli bir segmentteki Yağsız Vücut Kütlesini (Kas Miktarını) (kg olarak) göstermektedir. Bölgesel Kas Analizin üst çubuğu, boyunuza ve cinsiyetinize orantılı olarak Kas Kütlesinin ağırlığını karşılaştırır. Bu üst çubuk, segmentler arasında karşılaştırma yapmak için de kullanılabilir. Sağ ve sol bacak arasındaki eşit olmayan ağırlık dağılımı, aşırı antrenman veya yaralanmanın belirtisi olabilir. İlerleyen bölümlerde güç ve kondisyon antrenörlerinin, sporcularını antrene etmek için bu segmental analizi nasıl kullandığını göreceksiniz.
Alt çubukta gösterilen sayı, analiz edilen segmentteki yağsız kütlenin toplam vücut ağırlığına ilişkin yüzdesidir. Bu, bir segmentteki toplam vücut ağırlığınızla orantılı olarak sahip olduğunuz Kas Kütlesi miktarının yeterli olup olmadığını gösterir. %100 = yeterli.
Sonuç sayfasında atıfta bulunulan Yağsız Vücut Kütlesinin, yalın olarak her bölgede ne kadar “kas” (İskelet Kas Kütlesi olarak da bilinir) olduğu anlamına gelmediğini belirtmekte fayda olacaktır. Bu yüzden Segmental Yağsız Analizi sadece bir kas analizi tablosu olarak adlandırmak yanlış olabilecektir.
Bir vücut segmentindeki iskelet kası kazanımları Segmental Yağsız Analiz tablosunda kazanım olarak yansıtılacağı kesin olsa da Yağsız Vücut Kütlesindeki her kazanım kas kazanımı ile açıklanamaz.
Nasıl oluyor? Çünkü Yağsız Vücut Kütlesi aynı zamanda vücut suyunu da içermektedir. Bu, Segmental Analizi yalnızca kas takibi için değil, aynı zamanda belirli yaralanma, ödem ve hastalık durumları için de faydalı kılar (aşağıda ayrıntılı olarak tartışılmıştır).
Bakıldığında, segmental dağılımınız orantılı olarak kas/yağ kütlesini koruduğunuzu, arttırdığınızı veya kaybettiğinizi gösterebilir. Belirli bir bölge hedef alınarak yağları kolaylıkla azaltamayacağınız doğru olsa da, egzersiz veya günlük aktiviteleriniz ile vücuttaki belli kasları daha fazla kullanarak bu bölgeleri geliştirebilir veya koruyabilirsiniz.
Segmental/Bölgesel Analiz Nasıl Çalışıyor: Teknolojiyi Anlamak
Gösterilen: InBody 770
Segmental analizin nasıl ölçüldüğünü anlamak için, vücut kompozisyon testinin temellerine geri dönelim.
Vücut kompozisyonunu takip etmenin ve izlemenin birkaç yolu var. Bazılarının uygulamaları hızlı, bazıları ise çok çaba gerektirebilen testler. Sonuçlar da en basitinden en karmaşığına kadar değişebilmektedir. Şu anda, vücut kompozisyonu testlerinde en sık aşağıdaki yöntemler kullanılmaktadır:
- Deri Kıvrım Kalınlığı- Kaliper
- Hidrostatik Ağırlık Ölçümü
- Dual Enerji X-Işını Absorbsiyometre (DXA)
- Biyoelektrik Empedans Analizi (BIA)
Yukarıda bahsedilen yöntemler hakkında daha fazla bilgiyi Body Composition 101: The Beginner’s Guide’da bulabilirsiniz.
Segmental analiz, DEXA ve BIA yöntemini kapsamaktadır.
BIA cihazları kalite, teknik ve doğruluk açısından oldukça geniş bir aralıktadır. Tüm BIA cihazlarının tüm vücuttaki empedansı ölçemeyeceğini unutmayınız. Örneğin, yalnızca kol empedansını ölçen ve alt gövde için sonuçları tahmin eden, sadece bir elden diğer ele elektrotları bulunan BIA cihazları bulunmaktadır. Ayrıca, sadece alt gövdedeki empedansı doğrudan ölçmek için ayaklarda elektrotları olan ancak üst gövde için yalnızca tahminlerde bulunabilen banyo tartısı tipi BIA cihazları da vardır.
Segmental analiz yapan modern, medikal cihaz sınıf BIA cihazları, insan vücudunu beş “silindir” veya segment olarak ayırmaktadır. Her silindirin doğru ve bağımsız ölçümleri, yalnızca her silindir için değil, tüm vücut analizi için gereklidir.
Doğrudan Segmental Çok Frekanslı Biyoelektrik Empedans Analizi (DSM-BIA)
InBody ‘nin imza teknolojisi, kolların, bacakların ve gövdenin empedansını ayrı ölçen Doğrudan Segmental Çok Frekanslı Biyoelektrik Empedans Analizidir (DSM-BIA).
Güvenilir sonuçlar için her silindirin doğru empedans ölçümü kritik olsa da, en önemli ölçüm gövde empedansıdır. Neden gövde?
Gövde, temel iç organları içerir ve metabolik özellikleri vücudun diğer bölümlerinden farklıdır. Empedans açısından, gövdeyi tam olarak ve doğrudan ölçmek önemlidir, çünkü gövdedeki direnç değerleri kol ve bacaklardakinden çok daha düşüktür.
Bu, gövde ölçümleri için hata payının mümkün olduğunca kontrol edilmesi gerektiği anlamına gelir. DSM-BIA, kullanıcılara doğru ve tahmini olmayan test sonuçları vererek, bu hata payını azaltmaya yardımcı olur.
Ne Kadar Doğru?
(Vücut kompozisyon analizinde altın standart olarak kabul edilen) DEXA’nın aksine DSM-BIA’nın doğruluğunu merak ediyorsanız, orta yaşlı yetişkinler üzerinde Hollanda’ da yapılan bir araştırma sizin için doğruluk oranlarını paylaşmaktadır.
Araştırmacılar, DEXA’yı referans standart olarak kullanırken, denekler arasında farklı vücut kompozisyonu parametrelerini değerlendirmede, (DSM-BIA) doğruluğunu incelemiştir. Ve buldukları sonuç
DSM-BIA, genel orta yaşlı nüfusta tüm vücut ve segmental vücut kompozisyonunun değerlendirilmesi için, özellikle vücut yağsız kütle miktarının değerlendirilmesi için geçerli bir araçtır.
Ayrıca, DSM-BIA ve DEXA’yı karşılaştırırken, DSM-BIA’nın kadın sporcular arasında segmental yağsız yumuşak dokuyu (LST) değerlendirmede, DEXA’ya göre hızlı ve invazif olmayan bir alternatif olduğunu göstermesi de bahsedilmeye değerdir.
Obez çocuklar üzerinde yapılan başka bir çalışma, segmental analizin kilo kaybı, tip 2 diyabet ve kardiyovasküler hastalıklar dahil olmak üzere obezite ile ilişkili hastalıkların önlenmesi için doğru egzersiz modellerini belirlemeye yardımcı olabileceğini de ortaya koymuştur.
Son olarak, klinik durumun izlenmesi ve hastalıkların teşhisinde BIA’nın rolüne ilişkin 2014 tarihli bir literatür incelemesi, segmental BIA’nın, duruştaki farklılıklar nedeniyle ortaya çıkan ECF (hücre dışı sıvılar) dalgalanmasını tespit etmede, ayaktan ayağa ölçüm yönteminden daha kesin olduğunu göstermiştir. Ayrıca, referans yöntemlerle karşılaştırıldığında, tüm vücut ölçümlerinden daha iyi bir TBW (toplam vücut suyu) analizi sağlamıştır.
Segmental Vücut Analizinden En Çok Kim Yararlanacak?
Segmental vücut analizi, özellikle vücut kompozisyondaki gelişimi ölçmek ve takip etmek isteyen herkes için yararlıdır. Ayrıca, aşağıdaki gruplar için de son derece faydalı olabilir:
1.Sporcular ve belirli hastalık durumları nedeniyle vücudun belli bir bölümünü geliştirme veya iyileştirmeye çalışan tüm bireyler.
Kuzey Colorado Üniversitesi Kanser Rehabilitasyon Enstitüsü’nün (UNNCRI), DSM-BIA kullandıktan sonra, hastalarının rehabilitasyon seanslarında ve hasta miktarında büyük bir artış yaşadığını biliyor muydunuz?
UNCCRI uzmanları InBody’nin Segmental Yağsız Analiz ve diğer vücut kompozisyonu çıktılarını kullanarak, hastalar için daha ayrıntılı tedavi ve daha uygun egzersizler ayarlayabildiler. Mayıs 2016 itibariyle, UNCCRI enstitünün 20 yıllık tarihindeki en yüksek oran olan %87’lik bir katılım oranı açıkladı.
Rehabilitasyon açısından segmental analizin yararına ilişkin bir başka dikkate değer vaka çalışması ise, Restoration Healthcare’in sporcuların tekrarlayan travma sorunlarından kurtulmasına yardımcı olan veri odaklı çalışmasıdır. Güney Kaliforniya’daki fonksiyonel tıp uygulaması, belirli ipuçlarını ortaya çıkarmak, makalelerin arkasındaki “neden”in izini sürmek ve hastaları için özelleştirilmiş bir program uygulamak için segmental analiz uygulamaktadır.
2. Antrenman yönetimlerinin spesifik etkisini değerlendirmek isteyen sporcular.
Örneğin, Cirque du Soleil ekibi, üyelerinin vücut ekstremiteleri arasındaki asimetrileri belirlemede ve bu dengesizlikleri gidermeye yardımcı olacak programlar tasarlamada Segment Analizine güvenir. DSM-BIA ayrıca, yaralanan sporcuların hızla iyileşmesine ve tekrar işe dönme sürecinde belirli değişiklikleri izleyerek, vücutlarının eski haline kavuşmasına yardımcı oldu.
3. Diyet/egzersiz çalışmalarını izlemek ve takip etmek isteyen sedanter yetişkinler.
Üst veya alt vücuttaki dengesizlikler günümüzün artan oturarak iş yapan iş gücünde oldukça yaygındır ve muhtemelen üst vücudun geliştiği ancak alt vücudun ciddi şekilde ihmal edildiği durumlarla karşılaşılmaktadır.
Bu dengesiz ağırlık dağılımı, gelecekte sakatlık riskini artırabilir ve hareket kabiliyetini kısıtlayabilir.
4. Vücut kompozisyonunu geliştirmek isteyen “Zayıf Fakat Yağlı” bireyler.
Sarkopenik obez olarak da bilinen sıska şişman insanların vücutlarında olması gerekenden daha fazla yağ kütlesi ve düşük miktarda Yağsız Kas Kütlesi vardır. Nispeten fazla gelişmiş yağ veya gelişmemiş kas kütlesi vücut ağırlığına katkıda bulunur. Aşağıda sıska şişman bir bireyin segmental analiz incelemesine örnek verilmiştir:
S
Gösterilen: InBody 570 Vücut Kompozisyon Sonuç Sayfası
Boyu 1,62 olan bu kadın birey için 61kg ağırlık, ideal kilosunun hemen üzerinde, ancak normal kabul edilen (BMI 22.5) kapsamında, ancak bu kişinin yeterli İskelet Kas Kütlesine sahip olmadığı ve fazla vücut yağına sahip olduğu açıkça görülmektedir. Eğer analiz yaparsanız, bu kişinin vücut yağ yüzdesi %35,0’dır. Bu değer ise yaklaşık %28 olan genel vücut yağ yüzdesi sağlıklı aralığının tüm üst sınırlarını aşmaktadır.
5. Yaşlı Bireyler İçin Riski Değerlendirme
Yaşlılar, fiziksel aktivitenin azalması sonucu kas kaybetme eğilimleri nedeniyle, yeterince gelişmemiş Yağsız Vücut Kütlesine sahip olma riski altındadır. Bu, günlük işlerini yapmalarını etkiler, düşme ve yaralanma riskini artırır.
6. Kronik sorunları olan hastalar
Segmental analiz ayrıca sağlık profesyonellerinin kronik tıbbi rahatsızlıkları olan hastalara yardımcı olmak için kullanabilecekleri paha biçilmez bilgiler sağlar. Hatta, segmental vücut kompozisyonu değerlendirmesinin, KOAH’lı (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı) hastalarda kas bozukluğunun erken tespitinde değerli olduğu görülmüştür.
Aynı şekilde, segmental biyoempedans analizi, hemodiyaliz ile tedavi edilen son evre böbrek hastalarında her segmentten alınan hücre dışı sıvı hacmi /ödem miktarı hakkında daha doğru veriler sağlar ve hastanın tedavisi açısından büyük önem taşır.
Gösterilen: InBody S10 Vücut Suyu Sonuç Sayfası
Hepsini Toparlayacak Olursak
Düzgün yapıldığında Segmental Kas, vücut kompozisyonu sonuçlarında en güçlü çıktılardan biridir. Sağ ve sol/ Üst ve alt olmak üzere her segmentin orantılı olup olmadığını daha iyi görmek için bunu bir büyüteç sistemi olarak düşünün. Analiz, sorunlu alanları ortaya çıkarmayı ve dengesizlikleri doğru bir şekilde tanımlamayı kolaylaştırmaktadır.
Artık gelişmiş vücut kompozisyonu teknolojisinin, sağlıklı kalmanıza ve kendinizi en iyi şekilde hissetmenize nasıl yardımcı olabileceğini bildiğinize göre, sonucunuzun nasıl çıkacağını görmek için vücut kompozisyon analizinizi yaptırın. Segmental Yağsız Analiz teknolojisi ile ölçülmüş olduğundan emin olun, böylece yağsız vücut kütlenizi görebilirsiniz.
***
Kyjean Tomboc, hemşire iken, freelance sağlık hizmetleri metin yazarı ve UX araştırmacısı olmuştur. Paleo ve vejetaryen olmayı denedikten sonra, her şeyin gerçek yemek yemeye bağlı olduğunu anlamıştır.
